De dunne darm was lange tijd het donkere deel van het spijsverteringskanaal. De videocapsule-endoscopie (VCE) is een exploratietechniek waarmee men de hele dunne darm kan bekijken. Bij onverklaarde spijsverteringsbloedingen is de videocapsule de gouden standaard voor de diagnose.
De VCE is gebaseerd op het concept van fysiologische endoscopie, omdat er geen insufflatie is en de capsule voortbeweegt met de darmperistaltiek, zodat beelden van het slijmvlies in samengetrokken toestand kunnen worden gemaakt. De VCE werd ontwikkeld door het bedrijf Given Imaging (Yokmeda-Israel) en goedgekeurd door de FDA in augustus 2001.
De VCE is een digitale miniatuurcamera die twee tot acht beelden per seconde kan maken. De beelden worden verzonden naar huidsensoren. De capsule maakt ongeveer 50.000 foto’s die verzonden worden via radiogolven met een zeer lage intensiteit; 433 MHz. De foto’s worden vervolgens samengevoegd tot een digitale video die de gastro-enteroloog kan analyseren. Vandaag zijn er vier soorten VCE: Intromedic, Medtronic , Olympus en Capsovision. De Capsovision is de enige capsule met lateraal zicht waarvoor geen externe opnameapparatuur nodig is, ze moet met een magneetsysteem uit de stoelgang worden gehaald. De minicamera weegt 3,7 gram en meet 26 x 11 mm en kan makkelijk met een beetje water worden ingeslikt.
Onverklaarbare gastro-intestinale bloedingen (GIB) zijn de belangrijkste indicatie voor VCE die in België terugbetaald wordt door het Riziv. GIB zijn aanhoudende of terugkerende bloedingen van onbekende oorsprong na ten minste één normale oeso-gastro-duodenoscopie en colonoscopie. Ze kunnen zich manifesteren in de vorm van bloed in de stoelgang of rectale bloedingen, die al dan niet overvloedig zijn en recidiverend, en die herhaalde bloedtransfusies kunnen rechtvaardigen. De bloedingen kunnen occult zijn en zich manifesteren als chronische of recidiverende bloedarmoede door ijzertekort en / of de herhaalde aanwezigheid van occult bloed in de ontlasting.
In ongeveer 11% van de gevallen gaat het om de dunne darm. VCE is de gouden standaard bij het onderzoek naar onverklaarde spijsverteringsbloedingen met een diagnosepercentage van 60%, wat veel beter is dan andere onderzoeken van de dunne darm (MRI en enteroscopie). De belangrijkste oorzaken die opgespoord worden met VCE zijn angiodysplasie bij ongeveer 50% van de patiënten, zweren bij 27% en tumoren bij 9% van de onderzochte patiënten.
Maar er zijn nog meer wetenschappelijk gevalideerde indicaties (door de European Society of Gastrointestinal Endoscopy, ESGE):
Vermoeden van de ziekte van Crohn na negatieve gastro- en colonoscopie.
De ziekte van Crohn wanneer andere onderzoeken de symptomen niet verklaren en dit bij afwezigheid van inflammatoire stenose.
Surveillance van poliepen bij de ziekte van Peutz-Jeghers.
Coeliakie resistent aan glutenvrij dieet of uitbreiding van de coeliakie.
De belangrijkste contra-indicatie voor VCE is retentie. Het risico op retentie wordt geschat op 0,2% bij patiënten met onverklaarbare spijsverteringsbloedingen en op 5% bij patiënten met de ziekte van Crohn. De VCE is ook gecontra-indiceerd als er een vermoeden van stenose is.
Het gebruik van een ‘Patency capsule’ wordt aanbevolen om het risico op blokkering te voorkomen. Het is een toestelletje dat bestaat uit een zelfoplosbare capsule en een metaaldetector om het in het abdomen te kunnen lokaliseren. Bij een blokkering valt het binnen 48 uur uiteen en kan het de stenose passeren. Een pacemaker is niet langer een contra-indicatie, maar zwangerschap blijft uit voorzorg een relatieve contra-indicatie. Slikstoornissen, Zenker’s divertikel en ernstige gastroparese zijn contra-indicaties voor VCE. De capsule kan wel aangebracht worden ter hoogte van de pylorus met een toestelletje dat aan de endoscoop is bevestigd.
VCE is een pijnloos, niet-invasief onderzoek met een goede tolerantie. Voor het onderzoek moet men acht uur nuchter lijven en de capsule wordt ingeslikt met een kleine hoeveelheid water. De patiënt kan na twee uur drinken en na drie uur eten.
De klassieke voorbereiding bij VCE-test van de dunne darm omvat een vloeibaar dieet en het nemen van een PEG-preparaat de dag voor het onderzoek. Het wordt aanbevolen om een paar uur na inname te lopen en te bewegen om de doorgang door de maag te faciliteren. De capsule wordt één tot drie dagen na inname uitgescheiden in de stoelgang. De gemiddelde leestijd voor een met de techniek vertrouwde lezer bedraagt ongeveer 30 minuten. Door niet-redundante beelden te selecteren, is het mogelijk om die tijd aanzienlijk te verkorten zonder de gevoeligheid van het onderzoek in gevaar te brengen.
In het Deltaziekenhuis beschikt men vandaag over de derde generatie Pillcam VCE. De nieuwste versie heeft een betere resolutie, de framesnelheid neemt toe tot zes per seconde wanneer de capsule een vlotte progressie heeft en vertraagt tot twee frames per seconden wanneer de capsule stilstaat of langzaam beweegt.
Het besluit? VCE is een niet-invasief onderzoek van de dunne darm dat goed verdragen wordt door de patiënt en het mogelijk maakt om de dunne darm in zijn geheel te visualiseren.
Dr Haydeh Vafa
Gastro- enteroloog, CHIREC site Delta
– Reflux: wanneer een oesofageale pH-impedantiemetrie aangewezen is
– Interventionele echo-endoscopie: “een techniek in volle evolutie”
– Het belang van de fibroscan bij de behandeling van NASH
– Overzicht van een vaak voorkomend syndroom: het prikkelbare-darmsyndroom (IBS)