De behandeling van verregaande bijziendheid kan gebeuren op verschillende manieren: hetzij door het gebruik van de excimeerlaser op het oppervlak of PRK, door de techniek van Femto-Lasik (snijden van een corneale flap met een femtosecondelaser en vervolgens de applicatie van de excimeerlaser) of heldere lens-extractie en plaatsing van een geschikt lens-implantaat (opgepast voor het hogere risico op netvliesloslating), of door het inbrengen van een voorste kamer-implantaat (maar met het risico op decompensatie van het hoornvliesendotheel), of ten slotte via een implantaat achter de iris, dus in de achterste kamer van het oog, een zeer flexibel implantaat in collamer: de ICL (Implantable Contact Lens).
Deze techniek is degene waar wij al vele jaren de voorkeur aan geven. Bovendien biedt het nieuwe type V4 alle waarborgen voor langdurige opvolging van het oog, vooral met betrekking tot vaulting (kromming van het implantaat, dus rechtstreeks verband houdend met de nabijheid van de lens). Het nieuwe type is een aanzienlijk verbetering vergeleken met het type V3, dat wij indertijd als eersten hebben geïmplanteerd in de ééndagskliniek.
Verschil V3-V4: V4 is verder van de lens, dus veel minder risico op geïnduceerd cataract
De bewerking kan worden uitgevoerd onder plaatselijke verdoving plaatselijke of algehele verdoving, afhankelijk van de wensen van de patiënt en de chirurg. De operatieve tijd is gemiddeld 15 minuten. De grootste uitdaging is om de ICL goed te laden in de injector, die wordt gebruikt om het implantaat in te brengen in het oog en zijn werking te verzekeren. Dan dient men voorzichtig de haptische “benen” van het implantaat te ‘begraven’ onder het diafragma zonder druk uit te oefenen op de lens. Men gebruikt een kleverige stof anders dan wat wordt gebruikt voor de cataractchirurgie: methylcellulose, wat zal dienen als schokdemper van het implantaat in de injector, en vervolgens tijdens zijn positionering in het oog.
De postoperatieve resultaten zijn uitstekend met een zeer snel herstel van de gezichtsscherpte, vaak dicht bij 10/10 de dag na de operatie.
Relatief amblyope ogen, bijvoorbeeld ten hoogste 6/10 met de best corrigerende bril of contactlenzen hebben vaak een verbeterde scherpte (soms 8-9 /10!), want het focussen van de afbeelding op het netvlies gaat beter. Laten we niet vergeten dat mensen met bijziendheid vaak aanzienlijke schade aan het netvlies hebben van het choroïdose myopische type, hetgeen uiteraard de postoperatieve gezichtsscherpte kan beperken.
Wat te kiezen, Femto-Lasik of ICL?
De excimeerlaser (Femto-LASIK of PRK) geeft uitstekende resultaten voor bijziendheid lager dan -8D, mits een voldoende dik hoornvlies; voorbij -8D neemt het risico op visuele aberraties door een diepere ablatie van het hoornvliesweefsel toe. De combinatie bijziendheid en astigmatisme kan ook leiden tot zeer diepe ablaties. Tenslotte kunnen dunne hoornvliezen de correctie realiseerbaar op het oppervlak beperken. Het is beter om een andere techniek te kiezen, niet alleen voor de correctie van bijziendheid en astigmatisme, maar ook om het hoornvlies te behouden: de ICL. Een ander voordeel is de omkeerbaarheid: dit implantaat kan indien nodig worden vervangen.
Wat zijn de risico’s van ICL?
Het belangrijkste risico van de operatie is een infectie: de patiënt wordt dus voorbereid als voor om het even welke intra-oculaire chirurgie. Een antibioticum-injectie wordt gegeven aan het einde van de interventie. De conventionele risico’s waaraan sterk bijzienden zijn blootgesteld (netvliesloslating, glaucoom, staar) nemen niet toe met deze operatie, dankzij de ICL type V4 niveaus en dankzij Aquaport, wat toelaat om waterige vloeistof door te laten tussen de voorste en de achterste kamer van het oog en “pupillary block” te vermijden, verantwoordelijk voor oculaire hypertensie-crisissen.
De Aquaport: gaatje in het midden van de ICL, dat zorgt voor de passage van waterig lichaamsvocht
Zoals altijd is het preoperatieve bilan zeer belangrijk, met een compleet onderzoek van het oog, hoornvlies-topografie, biometrie, endotheliale telling, enz… Dit laat toe om kandidaten die ongeschikt zijn voor deze techniek uit te sluiten: patiënten met een te ondiepe voorste oogkamer of glaucoom, of te oud voor deze oplossing.
De ICL heeft het EEG-keurmer verkregen in 1997, en is goedgekeurd door de FDA sinds 2005. Het wordt aanbevolen door het Amerikaanse leger voor de correctie van bijziendheid bij de strijdkrachten. Deze ingreep wordt vaak gehouden in de One Day Clinic in het Basiliekziekenhuis. Over het algemeen worden beide ogen behandeld op dezelfde dag; de patiënt kan een uur na de operatie naar huis gaan. Gezien de kwaliteit van de postoperatieve resultaten, het feit dat het hele “gamma” van bijziendheid en astigmatisme kan worden behandeld, de relatieve veiligheid van de handeling en de omkeerbaarheid zal deze techniek zeker één van de meest gebruikte worden in het arsenaal van de oogheelkundige chirurgie.
Dr. Bernard Mathys
> Behandeling van het hoornvlies: nieuwe techniek voor een endotheliale transplantatie
> Behandeling van scheelzien: in dagziekenhuis
> Behandeling van keratoconus: de nieuwe evoluties
