Slaapstoornissen worden niet noodzakelijk behandeld met geneesmiddelen. Slapeloosheid kan bijvoorbeeld worden behandeld met cognitieve gedragstherapieën. In het Delta Ziekenhuis is er nu een gespecialiseerde kliniek.
“Slapeloosheid mag niet worden verward met andere slaapstoornissen,” zegt prof. Daniel Neu, hoofd van het Centrum voor Slaapstoornissen van het Delta Ziekenhuis. “Er zijn veel soorten slaapstoornissen, met heel uiteenlopende oorzaken (neurologisch, KNO, endocrien, gastro-enterologisch, cardiologisch enz.). Slapeloosheid of slaapinstabiliteit wordt gekenmerkt door wakker worden zonder reden kort na het inslapen, of door vroeg wakker worden zonder enige reden, of door een episode van wakker worden midden in de nacht. Het kan ook een terugkerende perceptie van verminderde slaapkwaliteit zijn met een gevoel dat men overdag niet recupereert. Het is eigenlijk een onbalans tussen de staat van waakzaamheid en de regulatie van de slaapdruk.”
Het is belangrijk te weten dat de regulering van de slaap gebaseerd is op twee functies. Eén ervan is cyclisch, het circadiaan ritme. De andere is de slaapdruk of homeostase druk. Het is het resultaat van biologische mechanismen die de activiteit van een orgaan, in dit geval de hersenen, in evenwicht brengen.
Homeostatische druk kan worden gebruikt als therapeutische hefboom in niet-medicinale behandelingen zoals cognitieve gedragstherapieën (CGT). In het Delta Ziekenhuis is onlangs een kliniek geopend die gespecialiseerd is in dit soort behandelingen.
Net als in andere grote slaapcentra biedt gespecialiseerd paramedisch personeel, opgeleid in dit type interventie, revalidatie (in de vorm van aan slapeloosheid aangepaste CGT) aan patiënten die lijden aan slaapinstabiliteit. Deze specialisten zijn psychologen of neuropsychologen. “Het gaat wel degelijk om revalidatie”, zegt Prof. Neu.
De therapeuten gaan uitgebreid in op de fenomenologie van slapeloosheid en beantwoorden vervolgens de vragen van de patiënt. Op die manier zorgen ze voor echte, goed gestructureerde coaching. De gebruikte methoden omvatten proprioceptie, houding, slaaphygiëne, mentale focus, ontspanning, gedragsverandering, maar ook emotionele ervaringen en kunnen helpen bij het afkicken van hypno-sedatieve drugs. Vaak gaat het ook om het deconstrueren van misvattingen en het corrigeren van verkeerde overtuigingen. Het doel is een efficiëntere en herstellende slaap te bevorderen en de spanningen te verminderen die het inslapen of het aanhouden van de slaap verstoren. Deze technieken zijn wetenschappelijk onderbouwd. Zij zijn in overeenstemming met Evidence Based Medicine en de huidige internationale aanbevelingen, waarin deze behandelingen als eerste keuze voor chronische slapeloosheid zijn opgenomen. In alle ziekenhuislocaties en medische centra van het Chirec worden gespecialiseerde consulten over slaapstoornissen aangeboden. Er zijn drie slaaplaboratoria zijn: in het Delta Ziekenhuis, het Sint-Anna Sint Remi Ziekehuis en het Braine-l’Alleud-Waterloo Ziekenhuis. Het centrum brengt specialisten in KNO, pneumologie, interne geneeskunde, neurologie en psychotherapie samen om de diagnose en behandeling van verschillende slaapstoornissen te optimaliseren.
