De prostaatkanker is de meest voorkomende kanker (bij mannen) en kan de levenskwaliteit op lange termijn beïnvloeden.
Radiotherapie wordt zeer vaak gebruikt bij de behandeling, hetzij uitsluitend (brachytherapie (BT) van Iode125-implantaat of uitwendige radiotherapie (External beam radiation therapy, EBRT)), of bijkomend na een operatie, of als ondersteunende zorg.
Therapeutische vorderingen hebben sterk de mortaliteit verlaagd, en het is nodig om ook de bijwerkingen van de behandeling terug te dringen. Deze bijwerkingen zijn in wezen urodigestief of erectie-disfuncties. Innovatieve technieken bij EBRT hebben gezorgd voor een vermindering van de doses voor gevoelige kritische organen zoals het rectum (met name de voorste wand) en de blaas (de blaasnek), terwijl tegelijk de dosis voor de doel-organen (prostaat, zaadblaasjes, enz…) werd opgedreven. Prostaatkanker ontwikkelt zich overigens vooral in de perifere en achterste deel van het orgaan… en dus dicht bij de rectoprostatische afscheiding (Denonvilliers’ aponeurose) en het nabijgelegen rectum.
Sinds 2010 in de VS en 2011 in Europa kwam het idee om afstandhouders te introduceren in de afscheiding tussen de twee lagen van de fascia. Bestaande uit hyaluronzuur of biologisch verenigbare hydrogel, worden zij transperineaal geïmplanteerd onder echografie (zoals voor een BT). Deze handeling, minimaal invasief, vindt plaats in ~ 20′ onder verdoving of algemene sedatie. De tolerantie is uitstekend en resorptie van het materiaal gebeurt in 4 tot 6 maanden voor de ballonnen die we nu regelmatig gebruiken sinds 5 juni; de vijfde patiënt heeft onlangs, op 2 april 2015, het laatste implantaat ontvangen.
Na een opleiding door de ontwerper van het apparaat, Prof. Paz, ontvingen we de validatie voor deze technologie, die momenteel wordt uitgevoerd door Dr. A. Corbusier.
Dit apparaat wordt routinematig gebruikt en vergoed in Duitsland en Zwitserland. Andere Europese landen zijn ook in afwachting van terugbetaling na de FDA en CE-certificeringen. In België verleende het RIZIV een kennisgevingscode, maar er is nog geen beslissing over de terugbetaling.
De commissie medische apparaten van CHIREC heeft onlangs het klinische gebruik geautoriseerd, mits evaluatie en observationele gegevensregistratie.
Patiënten die alleen met radiotherapie (BT of EBRT) worden behandeld, die vasculaire en digestieve morbiditeitsrisico’s vertonen (ATCD, zware obesitas, anatomisch risico aan de voorste wand van het rectum, …) worden geïnformeerd over de mogelijkheid om toegang te krijgen tot deze elegante, originele en minimaal invasieve oplossing. Het nut ervan is niet alleen erkend, maar zijn rendement is het onderwerp geweest van medico-economische studies die ook de uitstekende kosteneffectiviteit hebben erkend.
Vier andere Belgische centra geïnteresseerd zijn in het proces en zouden graag snel beginnen met deze techniek.
De voordelen zijn legio:
– Drastische vermindering van de stralingsdosis in het rectum en dus ook van de rectale neveneffecten,
– Verhoging van de dosis met het achterste gedeelte van de prostaat voor meer therapeutische werkzaamheid,
– Vermindering van het aantal sessies door een verhoging van de doses per dagelijks geleverde fractie zonder risico op verhoogde toxiciteit,
– Toegang tot stereotactische radiotherapie technieken, zonder het gebruik van duur zwaar materieel.
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met de dienst Radiotherapie van het Chirec Cancer Institute (CCI) via het nummer 32-(0)2 434.46.03
Voor meer informatie over prostaatkanker: klik hier
Dr. Richard Burette M.D.
Radiotherapie Oncologie-Brachytherapie